Josephine Baker (1906-1975) kreeg in 2021- als eerste zwarte vrouw- een grafmonument in het Panthéon te Parijs, de erebegraafplaats voor grootheden uit de Franse geschiedenis. Een ultiem eerbetoon voor haar werk als spion voor in de Tweede Wereldoorlog en haar inzet als activist voor burgerrechten.
Josephine groeide op in armoede in Missouri in de VS en werkte vanaf haar achtste als dienstmeisje. Toen ze twaalf was, werd ze dakloos. Ze begon te dansen om geld te verdienen en verhuisde naar New York, waar ze op Broadway optrad.
Op haar negentiende zeilde ze naar Frankrijk, waar ze in de ‘roaring twenties’ met haar exotische dans Parijs veroverde. Ze was de lieveling van kunstenaars, speelde in films en werd een legende. Ze wordt de ‘first black superstar’ genoemd. In 1927 opende ze haar eigen nachtclub ‘Chez Josephine’.
In 1937 kreeg ze een Franse nationaliteit en tijdens de Tweede Wereldoorlog smokkelde ze informatie voor het verzet. In Amerika was ze tijdens de March on Washington de enige vrouw die officieel naast Martin Luther King mocht spreken.
Josephine Baker was ook een symbool voor seksuele bevrijding, ze had veel relaties met mannen en vrouwen, waaronder Colette en Frida Kahlo. Ze woonde met twaalf geadopteerde kinderen uit alle delen van de wereld in een kasteel in de Franse Dordogne. Haar vrijgevigheid, haar principes, het kasteel en de kinderen maakten dat ze in geldnood kwam. Om toch op haar kasteel te kunnen blijven wonen, bleef ze tot het einde van haar leven optreden.
I have walked into the palaces of kings and queens and into the houses of presidents. And much more. But I could not walk into a hotel in America and get a cup of coffee, and that made me mad. And when I get mad, you know that I open my big mouth. And then look out, ‘cause when Josephine opens her mouth, they hear it all over the world …
Josephine Baker
Er is zoveel meer te vertellen over deze opmerkelijke vrouw, kijk bijvoorbeeld naar de BBC documentaire uit 2006.
Kijk hier voor een overzicht van alle portretten uit deze serie.